Czy wielkość granulek ma znaczenie?

Rozważając pozostanie psim opiekunem lub mając już pod opieką pupila należy zwrócić szczególną uwagę na potrzeby żywieniowe, a co za tym idzie dobór odpowiedniej karmy. Z niedawno opublikowanego raportu Facts & Factors z 2022 roku wynika, że produkcja karmy suchej jest jednym z prężniej rozwijających się sektorów petfood, dlatego też dokonanie wyboru może stanowić prawdziwe wyzwanie.

Rynek z roku na rok oferuje coraz więcej połączeń smakowych w różnego rodzaju formułach, które można podzielić względem kilku parametrów:
• forma karmy: sucha, półwilgotna, mokra,
• rodzaj procesu technologicznego, użytego do produkcji: ekstruzja, pieczenie, suszenie, liofilizacja,
• wiek psa: szczeniak, dorosły pies, pies senior,
• przeznaczenie: specjalistyczne, weterynaryjne, suki w okresie ciąży i karmiące, psy pracujące,
• źródło białka: monobiałkowa, multiproteinowa,
• z wykluczeniem poszczególnych składników.

Rozmiar ma znaczenie

Klasyfikując karmy nie możemy zapomnieć o niezmiernie istotnym wskaźniku, jakim jest wielkość oraz kształt granulki. Przyjrzyjmy się krótko procesowi trawienia pokarmu u psów. Wędrówka kuleczek w psim organizmie zaczyna się w jamie ustnej, której głównym zadaniem jest pobieranie pokarmu. Dalej następuje mechaniczne rozcieranie przy użyciu zębów, formowanie kęsów z wykorzystaniem języka i produkującej przez ślinianki śliny, a także dalsze przesuwanie treści przez gardło, przełyk, wprost do żołądka. W żołądku treść miesza się z sokami żołądkowymi, a dzięki ruchom perystaltycznym trafia do dwunastnicy i jelita cienkiego. W dalszym procesie mieszania z sokami trzustkowymi i żółcią z wątroby, pokarm rozkładany jest na proste substancje, które są bezpośrednio wykorzystywane w organizmie. Niepotrzebne resztki, będące niestrawionymi pozostałościami, trafiają do jelita grubego, którego podstawowym zadaniem jest wchłanianie wody oraz elektrolitów. Uformowany z ostatków kał wydalany jest w procesie defekacji.

Komercyjny, gotowy posiłek ma zapewnić wszystkie niezbędne makro- i mikroelementy, zgodnie z rekomendacjami AAFCO i FEDIAF. Pomimo różnic w wielkości granulek, formuły small breed, medium breed, lagre breed danej marki mają taką samą ilość białka, tłuszczu, włókna pokarmowego oraz poziom wilgotności. Różni producenci w swoim portfolio oferują takie formuły, by sprostać oczekiwaniom wymagających psich opiekunów. W kontekście doboru wielkości granulek, a także samej formuły karmy, należy zwrócić uwagę na wiek i stan uzębienia psa. Utrata zębów jest częstym zjawiskiem u starszych psów, które mogą mieć problem ze zjedzeniem dużych rozmiarów suchej karmy (wilgotność na poziomie 8-9%).

W świetle badań, u psów seniorów zmiana diety na mokrą lub o zwiększonej wilgotności będzie zasadna chociażby ze względu na łatwiejsze jej trawienie i wyższą smakowitość.

Wielkość granulek niedostosowana do rozmiaru psa może wywołać niepożądane efekty

Psy małych ras
– problem z pogryzieniem granulek,
– ulewanie/zwracanie treści pokarmowej,
– przejadanie się, co z biegiem czasu może doprowadzić do otyłości czy problemów z układem ruchowym,
– niedojadanie całego posiłku = dostarczanie niewystarczającej ilości składników pokarmowych,
– niechęć do jedzenia

Psy średnich i dużych ras
– łykanie niepogryzionych granulek,
– boleści brzucha wywołane przyjmowaniem nadmiernej ilości powietrza wraz z posiłkiem,
– łapczywe jedzenie, prowadzące do zachłyśnięcia się karmą,
– wzmożone „żebractwo”, wynikające ze zbyt małego objętościowo posiłku,
– niechęć do jedzenia.

Kształt granulek

Wspomniałam również o kształcie granulki. Ma ona znaczenie w przypadku psów borykających się z nadwagą lub łapczywym jedzeniem. Badania przeprowadzone w 2019 roku wykazały, że krokiet w postaci krzyżyka (w porównaniu z okrągłym kształtem) przyczynił się do ograniczenia poszukiwania pokarmu, wydłużył czas żucia i tempo spożywania dawki pokarmowej. Co więcej, wzmożone żucie oraz dłuższy czas jedzenia przyczyniły się do większego nasycenia pokarmem, co w kontekście psich łasuchów ma ogromne znaczenie.

Smakowitość i zapach

Z własnej obserwacji dodam, że psy ras małych i średnich (do 15 kg) częściej okazują się niejadkami, na co również można znaleźć odpowiedź w literaturze analizującej wielkość granulki. W 2018 roku naukowcy z AFB International wykazali, że zarówno małe, jak i średnich rozmiarów psy preferują granulki dedykowane rasom dużym. Przyczyną okazała się większa ilość uwalnianych związków lotnych, a tym samym większa smakowitość dużych granulek. Wysnuta przez naukowców teoria oraz lepsze poznanie mechanizmów psich wyborów żywieniowych mogą doprowadzić do przełomu w tworzeniu karmy dla wszystkich psów, w tym niejadków. Bodźce węchowe są głównymi czynnikami wpływającymi na smakowitość, dlatego tak naprawdę to nie wielkość granulki, a jej zapach może stać się kluczem do wymagających psów.

Istotnym problemem może być również fakt, iż nieodpowiednie dopasowanie wielkości granulek do rozmiaru psa będzie skutkowało wietrzeniem karmy, co może stanowić zagrożenie dla zdrowia zwierzęcia. Krążące w powietrzu drobnoustroje, dopływ światła i tlenu prowadzą do utleniania się kwasów tłuszczowych z posiłku, a tym samym do pogorszenia wartościowości i smakowitości granulek. W tym miejscu, oprócz odpowiedniego doboru granulek do wymagań psiaka, należy wziąć pod uwagę wielkość kupowanego worka.

To my jesteśmy odpowiedzialni za to, co ląduje w misce naszego pupila. Umiejętność podejmowania słusznych decyzji podczas wyboru karmy jest tym bardziej kluczowa, że często od nich właśnie zależy zdrowie i życie naszego psa.

Tekst: Joanna Wajs

Bibliografia
Schauf S., Stockman J., Haydock R., Eyre R., Fortener L., Park J.S., Bakke AM., Watson P. Healthy Ageing Is Associated with Preserved or Enhanced Nutrient and Mineral Apparent Digestibility in Dogs and Cats Fed Commercially Relevant Extruded Diets. Animals, 2021, 11 (7), 2127.
Salt C., Morris P.J., Wilson D., Lund E.M., German A.J. Association between life span and body condition in neutered client-owned dogs. Journal of Veterinary Internal Medicine, 2019, 33, 89–99.
Kim K.H., Seo K., Cho H-W., Jeon J-H., Kim Ch.K. Jung J., Chun J.L. Age-related digestibility of nutrients depending on the moisture content in aged dogs. Journal of Animal Science Technology, 2021, 63 (6), 1355-1361.
“Pet Food Market By Product Type (Dry Pet Food, Wet Pet Food, Veterinary Diets, Organic Products, Treats and Snacks, and Others), By Animal Type (Dogs, Cats, Birds, and Others), By Ingredient Type (Animal-derived, Plant- derived, Cereals and Cereal Derivatives, and Others), and By Distribution Channel (Specialized Pet Shops, Online Channel, Supermarkets/Hypermarkets, and Others): Global Industry Perspective, Comprehensive Analysis, and Forecast, 2021–2026”; www.fnfresearch.com/pet-food-market [dostęp: 17.03.2022].
Morelli G., Stefanutti D., Ricci R. A Survey among Dog and Cat Owners on Pet Food Storage and Preservation in the Households. Animals, 2021, 11 (2), 273.
Sutton, S.C. (2013). Oral Anatomy and Physiology in the Companion Animal. In: Rathbone, M., McDowell, A. (eds) Long Acting Animal Health Drug Products. Advances in Delivery Science and Technology. Springer, New York, NY. https://doi.org/10.1007/978-1-4614-4439-8_4.
Sagols E., Hours M.A., Daniel I., Feugier., Flanagan J., German A.G. Comparison of the effects of different kibble shape on voluntary food intake and palatability of weight loss diets in pet dogs. Research in Veterinary Science, 2019, 124, 375-382.
https://www.petfoodindustry.com/articles/7154-small-dogs-prefer-large- -kibble-in-palatability-tests [https://afbinternational.com/wp-content/ uploads/downloads/137/13-04_pffusa_poster_figge.pdf].
de Brito CBM, Félix AP, de Jesus RM, de França MI, de Oliveira SG, Krabbe EL, et al. Digestibility and palatability of dog foods containing different moisture levels, and the inclusion of a mould inhibitor. Animal Feed Science and Technology, 2010, 159, 150–5.