Karmy rybne
Karmy, w których jedyne źródło białka zwierzęcego stanowią ryby, są często polecane psim alergikom. Jednak produkty te są również bogatym źródłem cennych składników pokarmowych.
Mięso ryb to doskonałe źródło mikro i makroskładników, między innymi jodu, cynku, magnezu i potasu. Jest także bogate w witaminy z grupy B. Ryby zawierają łatwo przyswajalne białko i szereg kluczowych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu aminokwasów, takich jak lizyna, metionina i cystyna. Wysoko przyswajalny tłuszcz rybi bogaty jest w niezbędne witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – A, D oraz E. Jest on też najlepszym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, dzięki wysokiej zawartości EPA i DHA.
Źródło n-3 i n-6
Organizm psów nie jest w stanie wydajnie syntetyzować kwasów n-3 i n-6, stąd konieczne jest ich dostarczenie wraz z pokarmem. Kwasy omega-3 są prekursorami eikozanoidów o działaniu przeciwzapalnym i przeciwobrzękowym. Mają także pozytywny wpływ na kondycję skóry, sierści, układ krążenia oraz układ kostny i stawy. Są więc pomocne nie tylko przy łagodzeniu objawów alergicznych, ale także w takich chorobach jak zwyrodnienia stawów. Mogą być również pomocne, wspomagając funkcje poznawcze u zwierząt starszych. Wykazują także działanie przeciwnowotworowe. Kwasy omega-6 są natomiast prekursorami związków prozapalnych – zbyt duża ich ilość w diecie (w stosunku do n-3) może mieć niekorzystny wpływ na organizm. Podawanie psom karm bogatych w tłuszcze rybie pozwala zachować prawidłowy stosunek kwasów omega-3 do omega-6.
Ryby w żywieniu psów
W kontekście stosowania ryb w żywieniu psów warto wspomnieć o substancjach antyodżywczych, w szczególności o tiaminazie – enzymie rozkładającym witaminę B1. Tiaminaza zawarta w surowym mięsie niektórych ryb słodkowodnych (między innymi karpia, makreli, mintaja, szprota czy śledzia) może doprowadzić do niedoboru tej witaminy w organizmie i wywołać objawy ze strony układu pokarmowego i nerwowego. Jednak obróbka termiczna, będąca częścią procesu produkcji karm suchych i mokrych, całkowicie unieczynnia ten enzym.
Drugi szkodliwy związek (zawarty między innymi w witlinku, morszczuku i mintaju) to tlenek trójmetyloaminy – triox. Poprzez wiązanie żelaza w postać nieprzyswajalną przez organizm może być przyczyną niedoboru żelaza i anemii. Związek ten również unieszkodliwiany jest w trakcie obróbki termicznej. Dzięki temu do produkcji karm dla psów wykorzystywać można mięso pochodzące także od ryb słodkowodnych oraz większości owoców morza.
Karmy rybne, w szczególności bezzbożowe, mogą być dobrym rozwiązaniem w wypadku psów cierpiących na alergie pokarmowe – pod warunkiem że to nie białko ryb wywołuje u zwierzęcia reakcję alergiczną. Dodatek wspomnianych wcześniej kwasów tłuszczowych omega-3 pomaga w zmniejszeniu reakcji na alergeny i towarzyszącemu im stanu zapalnego, a także poprawia stan skóry i okrywy włosowej zwierzęcia. Przy wyborze karm „rybnych” dla alergika powinniśmy zwrócić uwagę nie tylko na nazwę produktu, ale również na szczegółowy skład karmy podany na opakowaniu.
Wiele karm mających w nazwie „łosoś” lub „ryby” zawiera w swoim składzie także inne źródła białka – zazwyczaj kurczaka. Również używane w opisie składu sformułowanie „mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego (w tym ryby 20%)” nie mówi wiele o faktycznej kompozycji produktu. Tylko przejrzysty skład daje gwarancję, że białko zwierzęce w karmie pochodzi wyłącznie z określonego źródła.
Stosowanie rybnych karm w praktyce
W październiku 2019 wśród czytelników magazynu Dog&Sport przeprowadziliśmy ankietę dotyczącą stosowania karm rybnych w żywieniu psów. W ankiecie wzięło udział 516 osób, z czego 91,3% stanowiły kobiety. Były to osoby głównie w wieku 26–35 lat (38,7%) oraz powyżej 35. roku życia (28,9%). Nasi ankietowani pochodzili głównie z dużych miast (39,7%) oraz z okolic wiejskich (17,4%). Respondenci to opiekunowie jednego (52,1%), dwóch (28,1%) lub większej liczby (19,8%) psów.
Najpopularniejszym wśród respondentów systemem żywienia psów jest stosowanie karmy bytowej suchej (56%). Drugim pod względem popularności był system żywienia mieszany, czyli stosowanie jednocześnie karmy suchej oraz mokrej (32,9%). Ankietowani najczęściej kupują karmy przez Internet (78,9%) lub w małych sklepach zoologicznych (9,3%). Podczas zakupu sugerują się składem produktu (91,9%), preferencjami psa (40,9%) oraz ceną (36%). 84% ankietowanych stosuje w żywieniu swoich psów karmy rybne.
Większość osób robi to ze względu na preferencje smakowe swoich pupili (53,3%). Istotnymi czynnikami dla respondentów są również poprawa stanu okrywy włosowej (43%), wysokie walory smakowe (33,7%) oraz alergie pokarmowe psa (24,4%). Ankietowani podczas zakupu kierują się najczęściej tym, czy karma jest produktem bezzbożowym (65,3%) i deklaracją dotyczącą certyfikowanych gatunków ryb użytych do produkcji karmy (50%). Dla części ankietowanych ważne jest to, aby produkty zawierały tylko jeden gatunek ryby (32,80%), zaś 21,70% respondentów poszukuje produktów stworzonych z wielu gatunków ryb.
