Poczucie niesprawiedliwości mają we krwi zarówno wilki, jak i psy

Już wcześniejsze badania wykazały, że psy reagują na niesprawiedliwość, podobnie jak ludzie i nasi bliżsi kuzyni – naczelne. Najnowszy eksperyment dowodzi, że taką umiejętność posiadają również wilki – nie jest to zatem, jak wcześniej sądzono, wynik udomowienia.

Eksperymenty prowadzili specjaliści psychologii porównawczej z Instytutu Badawczego Messerli Uniwersytetu Medycyny Weterynaryjnej w Wiedniu. Wyniki opublikowało pismo „Current Biology”. Rozpoznawanie nierówności w traktowaniu stanowi podstawową umiejętność społeczną u ludzi. Jest to bardzo ważne, zwłaszcza gdy współpracujemy z innymi. Także inne gatunki naczelnych posiadają tę umiejętność.

U innych gatunków zwierząt badań na ten temat było niewiele. Kilka badań na psach wykazało, że one także mają poczucie niesprawiedliwości, kiedy za to samo zadanie ich towarzysz otrzymuje nagrodę, a one nie. Do tej pory umiejętność tę przypisywano udomowieniu i przystosowaniu do życia u boku ludzi. Okazuje się jednak, że również najbliżsi krewni psów – wilki – wykazują taką samą awersję wobec niesprawiedliwości.

Poddane badaniu zwierzęta miały za zadanie nacisnąć brzęczyk po komendzie trenera. Jeśli jedno zwierzę nie dostało nagrody albo dostało gorszą nagrodę niż drugie, szybciej odmawiało współpracy. Podobne reakcje przejawiały zarówno psy, jak i wilki wychowane przez ludzi, co świadczy o tym, że umiejętność tę odziedziczyły po wspólnych przodkach. Testowane zwierzęta umieszczane były dwójkami w przylegających do siebie wolierach rozdzielonych siatką, dzięki czemu mogły się widzieć. Badacze przeprowadzili dwa rodzaje testów: w jednej wersji jedno zwierzę za każdym razem dostawało nagrodę, podczas gdy jego poddawany testowi partner nie otrzymywał nic. W drugiej wersji oba zwierzęta ją dostawały, ale zwierzę testowane otrzymywało nagrodę gorszą.

Zdolność do zauważania niesprawiedliwości stała się ewidentna, kiedy testowane zwierzęta odmawiały kontynuacji eksperymentu. Jednak, co ciekawe, bez problemu kontynuowały wykonywanie poleceń „za darmo”, jeśli obok nie było drugiego zwierzęcia.

– To pokazuje, że sam fakt nieotrzymywania nagrody nie był jedyną przyczyną zaprzestania współpracy z trenerem. Zwierzęta odmawiały współpracy, bo „ten drugi” coś dostawał, a one nie – tłumaczy Friederike Range. Również w teście jakości wilki i psy odmawiały dalszego wykonywania poleceń.
– Jak dotąd, nie wykazano takiej reakcji w innych badaniach. A to jeszcze wyraźniej potwierdza, że wilki i psy naprawdę rozumieją, czym jest nierówność – mówi Jennifer Essler. Wilki są nawet bardziej na to wrażliwe niż psy, bo potrzebowały więcej komend, aby kontynuować wykonywanie poleceń. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na to, jak szybko zwierzęta odmawiały współpracy, był status w hierarchii stada. – Zwierzęta o wysokim statusie szybciej się frustrowały niesprawiedliwością, ponieważ nie są do takich sytuacji przyzwyczajone. Rzadko się zdarza, by to one nie dostały nic albo coś gorszego – tłumaczy Friederike Range.

„Obrażony” wilk i wybaczający pies

Po zakończeniu eksperymentu badacze sprawdzali też, czy zwierzęta będą wchodzić w interakcje ze zwierzęcym „partnerem” i testującym w neutralnym pomieszczeniu. Wilki, które doświadczyły nierówności, trzymały się od ludzi na dystans. Psy nie. Nawet jeśli psy nie mieszkają z nami pod jednym dachem, są bardziej otwarte na kontakty z nami. I to pod tym względem udomowienie ma wpływ na zachowanie psów. Ich bliski kontakt z ludźmi może więc raczej zwiększać ich tolerancję na nierówności niż ją zmniejszać – podsumowuje Friederike Range.

Jennifer L. Essler, Sarah Marshall-Pescini, Friederike Range. Domestication Does Not Explain the Presence of Inequity Aversion in Dogs. Current Biology, czerwiec 2017
Źródło: www.sciencedaily.com