Jak zdrowo budować formę u psa?

Często wśród psich sportowców widzimy zwierzaki o doskonałej sylwetce. Rozwinięta muskulatura budzi podziw i pozwala na spektakularne wyniki sportowe. Jak osiągnąć podobne rezultaty oraz czy budowanie formy jest zarezerwowane wyłącznie dla psich sportowców?

Mięśnie to jeden ze strukturalnych i funkcjonalnych elementów umożliwiających ruch. Są połączone z elementami szkieletu, a przez kurczenie i rozkurczanie włókien wprawiają ciało w ruch. Występują u wszystkich kręgowców i u wyższych form bezkręgowców. Stanowią około 40% masy ciała ssaków. Kształt i budowa poszczególnych mięśni różni się w zależności od przypisanej do nich roli.

Można wyróżnić trzy podstawowe typy:
• mięśnie gładkie budujące narządy wewnętrzne i umożliwiające ich funkcjonowanie np. w żołądku lub w jelitach,
• mięśnie szkieletowe tworzące układ ruchu,
• mięsień sercowy.

Źródłem energii dla mięśni jest glukoza (dostarczana przez krew) oraz zmagazynowany w organizmie glikogen. Podstawową rolą pełnioną przez mięśnie jest oczywiście umożliwienie aktywności ruchowej. Pomagają one również w utrzymaniu prawidłowej postawy ciała i równowagi oraz w wytwarzaniu ciepła w organizmie.

U zdrowego psa mięśnie powinny być wyczuwalne. Dbanie o odpowiednią sylwetkę podopiecznego jest bardzo ważne i należy o tym pamiętać nie tylko w przypadku psich sportowców. Choć nie każdy pies musi wyglądać jak atleta, dobrze rozwinięta muskulatura nie tylko świadczy o dobrej kondycji czworonoga, ale pozwala również zmniejszyć ryzyko kontuzji, szybciej wracać do formy w przypadku choroby oraz cieszyć się sprawnością przez długie lata. Zatem jak zadbać o mięśnie i zbudować świetną formę u psa?

Jak rosną mięśnie?

Budowanie masy mięśniowej to długotrwały proces, wymagający regularności i staranności. Podczas treningu, czyli intensywnego wysiłku fizycznego, dochodzi do powstawania mikrourazów w mięśniach. Te mikrourazy są sygnałem do odbudowywania włókien z nawiązką, tak by w przyszłości nie dochodziło do urazów.

Co ciekawe, mięśnie nie rosną bezpośrednio na treningu, ale po nim – w czasie przeznaczonym na regenerację i odpoczynek. W ten sposób przekrój poprzeczny mięśnia ulega zwiększeniu, a masa mięśniowa rośnie.

To, jak szybko możemy zaobserwować różnicę, jest zależne od warunków fizycznych naszego zwierzaka. Niektóre psy (tak jak i ludzie) mają skłonność do szybszego gromadzenia tkanki tłuszczowej, inne z kolei łatwiej budują doskonałą formę.

Jak budować formę?

Kluczem do sukcesu w budowaniu formy czworonogów są bez wątpienia: zbilansowana i odpowiednia dieta, ruch i wysiłek fizyczny oraz czas na odpoczynek i regenerację. Niezbędna jest regularność oraz wsparcie specjalistów. Na czym się skupić?

• Spacery wydają się być niedoceniane przez wielu psich opiekunów. Długi spokojny spacer, kiedy pies ma możliwość swobodnej eksploracji terenu, pozwala na angażowanie różnych partii mięśni. Różne podłoża, niewymuszane skoki, szybki galop, przerywany spokojnym stępem czy kłusem, mobilizują do pracy cały układ ruchu. Po takim spacerze łatwiej też o odpoczynek w domu sprzyjający regeneracji i rozbudowie mięśni.

• Zbilansowana dieta to jeden z najważniejszych elementów pozwalających na zachowanie dobrego zdrowia i kondycji. W przypadku psów sportowych powinniśmy zwrócić szczególną uwagę czy zapotrzebowanie energetyczne zostaje zaspokojone. W budowaniu masy mięśniowej potrzebna też będzie odpowiednia zawartość białka w diecie. Zapotrzebowanie psa jest zależne od jego wielkości oraz intensywności treningów, dlatego powinno być zawsze dostosowane indywidualnie. Dobierając odpowiednie menu możemy sięgnąć po gotowe karmy wysokiej jakości lub sięgnąć po poradę psiego dietetyka, który pomoże skomponować dietę na miarę naszych potrzeb.

• Trening. Możliwości treningu czworonogów jest wiele. Ostatnio coraz popularniejszy staje się FitPaws czyli fitness dla psów. Używając łatwo dostępnych sprzętów, takich jak poduszki sensoryczne, piłki fitnessowe i podesty, nawet w domowych warunkach można wykonać bardzo dobry trening. Ważne, żeby dobrać ćwiczenia odpowiednio do psa i jego stanu zdrowia. W wyrabianiu kondycji pomagają też sporty kynologiczne. Doskonałym treningiem latem jest też pływanie – angażujące mięśnie, ale odciążające stawy.

• Odpoczynek. Jego rola jest bardzo ważna, ponieważ to w czasie odpoczynku po wysiłku dochodzi do regeneracji mięśni. Warto zaplanować wolne od treningów dni, a przerwę po sezonie sportowym wpisać w kalendarz.

• Fizjoterapia i opieka weterynaryjna. Plany poprawiania formy czworonoga powinniśmy konsultować ze specjalistami. Przed rozpoczęciem treningów sportowych należy sprawdzić stan zdrowia zwierzaka i upewnić się, że nie ma ku temu żadnych przeciwwskazań. Fizjoterapeuta i lekarz weterynarii ocenią stan zwierzaka i doradzą, jakie ćwiczenia są wskazane, a czego lepiej unikać. Specjalista może zlecić też dodatkowe zabiegi, takie jak np. masaże lecznicze, bieżnię wodną czy laseroterapię.

Suplementy

Na rynku dostępnych jest wiele różnych suplementów dostosowanych do potrzeb psich sportowców. Ich zadaniem jest przede wszystkim budowanie i utrzymywanie kondycji, wspieranie budowy masy mięśniowej, podnoszenie wydajności oraz wspomaganie regeneracji. W ich składzie najczęściej znajdują się:
• HMB – działa anabolicznie i antykatabolicznie, czyli wpływa na rozbudowę masy mięśniowej, jednocześnie chroniąc przed jej rozpadem. Zapewnia ochronę przed rozpadem białek tworzących mięśnie, przyspieszając ich regenerację. Ogranicza też powysiłkowe uszkodzenie mięśni, zwiększa ich siłę, wytrzymałość wysiłkową oraz odporność na zmęczenie. Dodatkowo HMB hamuje odkładanie tkanki tłuszczowej i wspomaga organizm w jej redukcji. Jego działanie jest bardzo wszechstronne. Badania wykazały, że działa również na wzrost odporności oraz wpływa na wzrost masy kośćca oraz poprawę jego wytrzymałości i sprężystość zwłaszcza u młodych zwierząt.
• BCAA – kompozycja trzech aminokwasów egzogennych (leucyna, walina i izoleucyna), których organizm nie jest w stanie wytworzyć sam, więc muszą być dostarczane wraz z pożywieniem. Wpływa na poprawę regeneracji i ochronę mięśni. Zmniejsza uczucie zmęczenia po treningach i podnosi wydajność w czasie ich trwania. Sprzyja też rozrostowi tkanki mięśniowej.
• Bromelanina – wykazuje działanie przeciwzapalne, sprzyja regeneracji po urazach.

Forma u seniora?

Wydawać by się mogło, że temat budowy formy dotyczy jedynie psiaków młodych oraz psich sportowców. Nic bardziej mylnego. W okresie młodzieńczego, szybkiego wzrostu masa mięśni ulega znaczącemu zwiększeniu, zaś starzenie się organizmu sprawia, że ich masa stale się zmniejsza. Zjawisko to nazywa się sarkopenią (od greckich słów „sarkos”, czyli ciało, mięśnie i „penia”, czyli utrata). Dodatkowym problemem jest choroba zwyrodnieniowa stawów, często pojawiająca się wraz z zaawansowanym wiekiem. W efekcie u starszych psów możemy zaobserwować zmniejszenie sprawności fizycznej, niechęć do ruchu oraz spore osłabienie. Zjawiska tego niestety nie można powstrzymać, a jedynie minimalizować skutki. Warto wiedzieć, że czynniki takie jak nieprawidłowa dieta, choroby i zbyt mała ilość aktywności fizycznej w młodym wieku, mogą nasilać objawy w przyszłości.

Mając tę wiedzę, warto zadbać o przyszłość zwierzaka i dbać o jego formę przez całe życie. Prawidłowa dieta, aktywność fizyczna oraz psychiczna pozwalają cieszyć się zdrowiem dłużej. Badania ostatnich lat pokazują, że suplementacja może wspomóc psiego seniora. Suplementy powinniśmy dobrać w porozumieniu z lekarzem weterynarii. Można wspomóc syntezę białek mięśni bazując na podawaniu suplementów zawierających rozgałęzione aminokwasy (BCAA), a w celu ochrony przed ich degradacją – podawać HMB, glutaminę, argininę.

Zagrożenia

Źle dobrane zestawy ćwiczeń, suplementacja lub błędy dietetyczne mogą odbić się na zdrowiu czworonoga. Dlatego tak ważne jest, aby przed rozpoczęciem naszych działań skonsultować się ze specjalistami. W przypadku diety oraz suplementów należy szczególnie zatroszczyć się o psy z problemami z nerkami, sercem i wątrobą, ponieważ błędy w doborze i dawkowaniu mogą skończyć się zaostrzeniem choroby. Świadome dbanie o kondycję i formę naszych czworonogów może przynieść nie tylko efekty w sporcie, ale również lepsze zdrowie – teraz i w przyszłości. Dlatego świadomie troszczmy się o codzienne samopoczucie psów.