Jak dbać o psi uśmiech?
Ładny uśmiech w życiu człowieka jest niebywale ważny. Chyba nikt z nas nie wyobraża sobie rozpoczęcia dnia bez dokładnego wyszorowania zębów. Wiemy, że to ważne nie tylko ze względów estetycznych, ale również zdrowotnych. Odkładająca się płytka nazębna, nieprzyjemny zapach, próchnica i inne choroby zębów mogą poważnie wpłynąć na stan naszego zdrowia lub uprzykrzyć nam życie. A jak to jest z dbaniem o higienę jamy ustnej naszych czworonogów?
Jeszcze kilkanaście lat temu dbanie o higienę jamy ustnej psów było traktowane jako zbędna fanaberia. Świadomość wśród właścicieli czworonogów w tym temacie była bardzo niska. Aktualnie sprawa wygląda zgoła inaczej. Świadczy o tym bardzo duża dostępność różnych środków, smakołyków i gadżetów pomagających w utrzymaniu dobrego zdrowia zębów naszych psów. Niestety okazuje się jednak, że około 60-80% psiaków cierpi z powodu narastającego kamienia nazębnego. Problemy pogarszają się wraz z wiekiem zwierzaka. Niektóre psy ze względu na predyspozycje genetyczne są obciążone problemem bardziej niż inne. Badania pokazują, że szczególną podatność na problemy wykazują psy ras miniaturowych, takich jak na przykład jamniki, maltańczyki czy jack russel teriery.
Jak dbamy o zęby naszych psów?
Na początku sierpnia 2017 zapytaliśmy naszych czytelników o to, jak dbają o higienę jamy ustnej swoich czworonogów. W ankiecie wzięło udział 200 osób. Są to właściciele jednego (62,1%), dwóch (25,3%) lub większej ilości psów. Ankietowani to głównie mieszkańcy dużych (48%) oraz średnich (19%) polskich miast. 48% osób biorących udział w ankiecie deklaruje, że dokonuje u swoich pupili regularnych przeglądów dentystycznych w przychodniach weterynaryjnych.
Zdecydowana większość dba o higienę zębów psów regularnie (53,5%) lub sporadycznie (37%). W codziennej higienie jamy ustnej psów właściciele najchętniej decydują się na podawanie gryzaków (61,3%) i smakołyków (45,2%) redukujących nalot oraz kamień nazębny lub kości (37,7%). Popularnym rozwiązaniem są również zabawki, których kształt i faktura pomagają w walce z kamieniem nazębnym (42,7%). 32,7% ankietowanych szczotkuje zęby swoich psów.
Dlaczego to takie ważne?
Pomimo ciągle rosnącej świadomości profilaktyki, wielu właścicieli nie zdaje sobie sprawy z tego, jak ważne jest regularne dbanie o psi uśmiech. W gabinetach weterynaryjnych często można spotkać czworonożnych pacjentów z bardzo poważnymi stanami chorobowymi dziąseł, przyzębia i zębów. Niemiłe dla nosa zapachy z psiej paszczy to niestety też nic nowego.
Poprosiłam panią lek. wet. Martę Pasikowską z Przychodni Weterynaryjnej Viva o wyjaśnienie, dlaczego powinniśmy zwracać szczególną uwagę na higienę jamy ustnej naszych psów:
– Zdrowie jamy ustnej ma znaczący wpływ na stan ogólny całego organizmu. Należy pamiętać, że każdy przewlekły stan zapalny wpływa negatywnie na układ immunologiczny. Płytka nazębna powoduje stan zapalny i uszkodzenia błony śluzowej jamy ustnej, które są dla bakterii bramą wejściową do krwiobiegu. Powierzchnia rowków dziąsłowych jest relatywnie duża, podczas zaawansowanego zapalenia dziąseł dochodzi do przerwania ciągłości błony śluzowej rowków, a w jamie ustnej tworzy się otwarta rana o łącznej powierzchni zbliżonej do powierzchni dłoni!
Bakterie znajdujące się na płytce nazębnej powodują nie tylko miejscowy stan zapalny, ale mogą osadzać się w wątrobie, nerkach, zastawkach serca (u ludzi udowodniono korelację pomiędzy chorobami przyzębia a ryzykiem wystąpienia choroby wieńcowej) oraz drogach oddechowych, powodując uszkodzenia tych narządów.
Wiele chorób ogólnych, takich jak na przykład cukrzyca, niewydolność nerek czy choroby wirusowe, może manifestować się zmianami w jamie ustnej, dlatego regularna kontrola stanu jamy ustnej może być bardzo istotna we wczesnej diagnozie tych jednostek chorobowych. Stała profilaktyka płytki nazębnej prowadzona w domu przez właściciela jest kluczowa dla utrzymania zdrowia jamy ustnej. Nawet jeśli pies ma usuwany kamień nazębny u lekarza weterynarii, bez utrzymywania higieny jamy ustnej w domu stan zapalny może pojawić się już po dwóch tygodniach od zabiegu!
Jak dbać?
Dzikie psy bez większych problemów radzą sobie z kamieniem nazębnym i innymi problemami jamy ustnej, które spotykamy u naszych kudłatych domowników. Znaczącą rolę odgrywa tu dieta, która jest codziennością dla dzikich psów. Dieta ta złożona jest przede wszystkim z dużych kawałków surowego mięsa, ścięgien, kości oraz chrząstek. Dzikie psy, żując pokarm, w naturalny sposób ścierają płytkę nazębną i masują dziąsła. Dieta udomowionych kuzynów wilków jest najczęściej zupełnie inna od tej pierwotnej. Znajduje się w niej zbyt wiele produktów miękkich i rozdrobnionych, co skutkuje brakiem możliwości regularnego ścierania płytki.
Jak możemy sobie poradzić z problemem?
1. Zmiana diety
Zaobserwowano, że psy będące na diecie BARF mają mniejsze problemy z uzębieniem. BARF to skrót od Biologically Appropriate Raw Food (odpowiednie biologicznie surowe jedzenie). Podstawą takiej diety są produkty pochodzenia zwierzęcego, nieprzetworzone i naturalne. Często dodaje się również wybrane warzywa i owoce. BARF jest bardzo zbliżony do diety wilków i innych psowatych żyjących na wolności. Jeżeli nie chcemy zmieniać całkowicie diety naszego psiaka, czasami wystarczy w jadłospis pupila wpisać suchą karmę dobrej jakości, kości mięsne, chrząstki lub większe kawałki surowego mięsa. Należy pamiętać w tym przypadku o zdrowiu naszych czworonogów. W niektórych schorzeniach, np. żołądka, jelit lub po prostu z racji wieku pupila, niektóre z wyżej wymienionych przysmaków (np. kości) mogą zaszkodzić.
2. Gryzaki i przysmaki
Nie od dzisiaj wiadomo, że żucie jest czynnością uspokajającą psy. Wszelkie gryzaki są zalecane dla urozmaicenia wolnego czasu naszych pupili. Dodatkową zaletą podawania takich przysmaków jest ścieranie płytki i masaż dziąseł. Mamy do wyboru całą gamę różnych gryzaków. W sklepach zoologicznych możecie również znaleźć wędzone kości, suszone królicze uszy, racice, kopyta itp. Popularność zyskały również gryzaki z poroża. Charakteryzuje je to, że są bardzo twarde, więc starczają na długo, a jednocześnie doskonale spełniają swoją funkcję. Psy je kochają!
Wiele firm proponuje również inne przysmaki, których zadaniem jest pielęgnacja zębów.
3. Zabawki
W sklepach jest duży wybór zabawek pomagających w utrzymaniu dobrego stanu psich zębów i dziąseł. Niektóre z nich odświeżają psi oddech miętowym aromatem, a inne dzięki licznym rowkom i wypustkom mają dodatkową funkcję czyszczenia zębów. Sprawdzą się tylko w przypadku, jeżeli nasz pies lubi żuć wszelkiego rodzaju gumowe gryzaki. Zabawki te to jednak drobna pomoc w walce z dentystycznymi problemami.
4. Płyny
Na sklepowych półkach znajdziemy wiele płynów służących do ochrony psich zębów. Ich głównym zadaniem powinno być neutralizowanie przykrego zapachu z jamy ustnej, ograniczanie tworzenia się płytki nazębnej oraz ograniczenie ryzyka wystąpienia stanów zapalnych dziąseł.
Wystarczy odrobinę płynu nanieść na palec lub wacik i wetrzeć w zęby i dziąsła naszego psa. Początki czyszczenia takim sposobem mogą być nieprzyjemne, ale po regularnym treningu psiak z pewnością nauczy się cierpliwego czekania na koniec czyszczenia.
5. Szczotkowanie zębów pastą
Tak jak w przypadku płynów, konieczny będzie trening w celu przyzwyczajenia psa do nowej czynności. Potrzebna będzie specjalistyczna szczoteczka. Możemy wybierać spośród silikonowych szczoteczek nakładanych na palec lub szczoteczek przypominających te dla ludzi. Na początek lepiej sprawdzą się te nakładane, jednak z czasem zaleca się szczotki lepiej dopasowane do psich zębów. Na rynku jest również olbrzymi wybór past. Od smakowych po zapachowe z przeróżnymi funkcjami. Wiele osób tworzy też swoje pasty na bazie kaolinu lub krylu arktycznego. Preferencje psiaków są różne, dlatego warto poeksperymentować i zobaczyć, która z nich sprawdzi się najlepiej.
Pasta skutecznie oczyszcza, neutralizuje przykry zapach i zapobiega powstawaniu kamienia nazębnego. Konieczna w przypadku szczotkowania psich zębów jest regularność i konsekwencja w działaniu.
6. Inne preparaty
Do wyboru pianki, żele, waciki, spray. Wybór jest spory. Większość preparatów należy nanieść na psie zęby i dziąsła za pomocą wacików, palca lub specjalistycznych szczoteczek nasączonych preparatem. Tak samo jak w przypadku szczotkowania psich zębów, tak i tutaj niezbędna jest konsekwencja i regularność.
7. Regularne przeglądy dentystyczne oraz usuwanie kamienia, jeżeli zajdzie taka potrzeba
Tak jak w przypadku ludzi, również nasze psy powinny odwiedzać psiego dentystę. Lekarz weterynarii sprawdzi stan uzębienia, doradzi odpowiednią ochronę zębów, a w razie potrzeby usunie nadmiar osadzonego kamienia. Profilaktyka jest konieczna, jeżeli chcemy w przyszłości uniknąć większych problemów zdrowotnych naszego pupila.
Podsumowując, nie możemy narzekać na brak dostępności specjalistycznych preparatów do ochrony zębów naszych psiaków. Efekty będą widoczne, jeżeli konsekwentnie i regularnie będziemy poświęcać chwilę na wyszczotkowanie psich zębów lub naniesienie na nie specjalistycznych preparatów. Czynności te zaprocentują w przyszłości zdrowym uśmiechem naszych psów i przede wszystkim lepszym zdrowiem. A i poranki bez zabójczych wyziewów z paszczy pupila będą przyjemniejsze.