Koprofagia – dlaczego pies je odchody?

Jeśli to właśnie Twojemu pupilowi nieobce jest zjadanie odchodów – ten artykuł jest dla Ciebie. Przeczytaj go uważnie, bo problem wcale nie jest błahy – dotyczy co piątego psa!*

Koprofagia z języka greckiego oznacza konsumpcję kału (copros, czyli kał oraz phagein, czyli jedzenie) i jest zjawiskiem polegającym na zjadaniu odchodów swoich lub innych zwierząt. Jej przyczyny u psa lub kota są dosyć trudne do zidentyfikowania, ale najczęściej wynika ona z:
– zaburzeń trawienia,
– zaburzeń naturalnej mikroflory bakteryjnej np. po antybiotykoterapii,
– źle zbilansowanej diety, y problemów natury behawioralnej.

Przyczyna nr 1: uboga i monotonna dieta

Monotonna i uboga dieta powoduje, że pies nie otrzymuje wszystkich niezbędnych substancji odżywczych. Ich długotrwały brak prowadzi do niedożywienia organizmu. W takiej sytuacji może pojawić się koprofagia lub apetyt spaczony (pies zjada przedmioty niejadalne, np. farbę ze ściany). Brak szybkiej reakcji może skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. To dobra okazja, by zmienić dietę Twojego psiaka – podawaj mu karmę wysokiej jakości, możesz też urozmaicić posiłki, wprowadzając np. karmienie mieszane. Nie jesteś pewien, czy Twój pies ma odpowiednio zbilansowane żywienie? Skonsultuj się z zoodietetykiem!

Przyczyna nr 2: choroby przewodu pokarmowego ograniczające prawidłowe trawienie i wchłanianie

Zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki (EPI – Exocrine Pancreatic Insufficiency) to choroba, w której brak produkcji wystarczającej ilości enzymów i czynników przeciwbakteryjnych powoduje, że pies nie trawi i nie wchłania substancji odżywczych. Zwierzę instynktownie próbuje je uzupełnić, co przejawia się zwiększonym, a w niektórych przypadkach nawet niepohamowanym apetytem oraz zjadaniem odchodów innych zwierząt.

Przyczyna nr 3: zaburzenia mikroflory jelitowej

Choroba to stan, który wymaga terapii, a jej podstawą są często antybiotyki. Niestety niszczą one nie tylko patogeny, ale i część prawidłowej mikroflory. Dlatego jeżeli Twój pies przyjmował ostatnio doustne antybiotyki, najprawdopodobniej jego mikroflora wymaga odbudowy. Prawidłowa mikroflora ma ogromne znaczenie nie tylko dla ogólnie pojętego zdrowia jelit, ale i dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu.

Koprofagia – przyczyny behawioralne
Koprofagia u psów często ma podłoże behawioralne. Psy naturalnie zjadają odchody koni, bydła, dzikich kopytnych, ale też królików, zajęcy czy kotów. Zupełnie naturalnym zjawiskiem jest także zjadanie odchodów szczeniąt przez sukę w celu utrzymania czystości wokół młodych. Ciekawskie szczenięta poznające świat także mogą przejawiać tego typu zachowania – większość maluchów z tego wyrasta, u części jednak pozostają one w formie nawyku. Zjadanie własnych odchodów może być następstwem karcenia psa za załatwianie się w domu, ale może też świadczyć o nudzie lub stresie. Psy uczą się także w jaki sposób mogą zyskać uwagę opiekuna – zjadanie odchodów jest zachowaniem, które szybko tę uwagę przyciąga, więc czasem opiekun sam nieświadomie je wzmacnia.
Viktoria Niewrzela Psia Perspektywa

Czy koprofagia to poważny problem?

Nie bagatelizujmy koprofagii, ponieważ jest ona niebezpieczna dla naszych pupili! Może skutkować:
– biegunką,
– wymiotami,
– zaburzeniami łaknienia,
– zakażeniem pasożytami,
– zatruciem (wraz z jego konsekwencjami związanymi np. z uszkodzeniem wątroby).

Co zrobić by pies przestał jeść odchody?

Warto poszukać przyczyny niepokojącego zachowania, a nie jedynie walczyć ze skutkiem. Zjadanie odchodów jest sposobem, jakim pies radzi sobie z jakimś problemem. Problem ten bardzo często może wynikać z zaburzeń trawienia i wchłaniania. Jeśli zadbamy o poprawę stanu mikroflory jelitowej i poprawę trawienia, zminimalizujemy ryzyko zjadania przez naszego psiaka odchodów innych zwierząt na spacerze. Substancjami, które mają takie działanie są:
– suszony ananas (zawarta w nim bromelaina ułatwia trawienie białek i tym samym wspomaga ich wchłanianie),
– prebiotyki (poprawiają funkcjonowanie mikroflory jelitowej),
– bakterie z grupy bakterii kwasu mlekowego, (wspomagają odnowę korzystnej mikroflory jelit przy jednoczesnym ograniczeniu wzrostu bakterii potencjalnie chorobotwórczych),
– probiotyki (utrzymują właściwy stosunek bakterii korzystnych do bakterii szkodliwych w jelicie).

Zdiagnozuj przyczynę

Pamiętaj, że koprofagia może mieć podłoże fizjologiczne, wynikające z zaburzeń korzystnej flory bakteryjnej. Może również wynikać z zaburzeń behawioralnych, które powinny zostać zdiagnozowane przez behawiorystę zwierząt. Bez względu na przyczynę, nie zwlekaj z podjęciem działań:
– przede wszystkim nie karć psa – to zachowanie jest niezależne od niego,
– do momentu wyeliminowania u psa tego niepożądanego zachowania – prowadź go na smyczy lub w kagańcu, aby zminimalizować możliwość zjedzenia przez niego czegokolwiek,
– rozważ podanie psu preparatu regulującego trawienie i wspierającego prawidłową florę bakteryjną jego przewodu pokarmowego. Zdrowie Twojego psa to również zdrowie Twoje i Twojej rodziny.

Tekst: Izabela Cupiał,
Zoopsycholog, technik weterynarii miłośniczka i pasjonatka sportów kynologicznytych

*Hart, Benjamin L, Lynette A Hart, Abigail Paige Thigpen, Alisha Ngoc Tran and Melissa J. Bain. “The paradox of canine conspecific coprophagy.” Veterinary medicine and science (2018). Metoda: ankieta n=1552

Tekst ukazał się w magazynie Dog&Sport 4/23021