Dlaczego psy boją się w sylwestra?

Okres sylwestrowo-noworoczny dla wielu opiekunów psów jest najcięższym czasem w roku. Wystrzały fajerwerków, huk petard dla wielu z naszych podopiecznych kojarzą się tak źle, że każdy tego typu dźwięk powoduje ziajanie, drżenie, chowanie się, czy próbę ucieczki. Kiedy dochodzi niepohamowanej uogólnionej reakcji stresowej organizmu po narażeniu psa na dane dźwięki mamy do czynienia z fobią dźwiękową.

Ale czy ktoś z Was zastanawiał się skąd się bierze fobia dźwiękowa?

Musimy zacząć od poznania naszego „przeciwnika”. Dźwięk wystrzałów fajerwerków i petard ma natężenie mieszczące się między 80 dB a 140 dB. Z badań naukowych wynika, że u psów pierwsze oznaki stresu były obserwowane w okolicy 90 dB. Tak, żebyśmy mieli dobrą skalę porównawczą: standardowa rozmowa to 30 dB, silnik samochodowy wydaje dźwięk o częstotliwości ok. 80 dB, dźwięki powyżej 90 dB mogą uszkodzić słuch, a u ludzi te większe niż 120 dB są uznawane za bolesne!

Prócz natężenia dźwięku ważna jest jego impulsywność. Głośny huk o wysokim natężeniu powoduje, że ucho nie ma możliwości przystosowania się do dźwięku, przez co może być odbierane jako dużo głośniejszy niż jest w rzeczywistości. W wielu przypadkach praktycznie nie możliwe jest przez psa zlokalizowanie źródła tego dźwięku. Wszystkie te cechy z biologicznego punktu widzenia mogą powodować strach lub odruch obronny.

Czy spokojny Sylwester gwarantuje spokój w następne?

Często wśród właścicieli, który posiadają psa wykazującego strach przed dźwiękiem wystrzałów powtarza się jedna historia: „Pierwszy sylwester nie był taki zły, ale rok później to się dopiero zaczęło”. Może to wynikać z traumatycznych doznań związanych z dźwiękiem lub naśladowania społecznego – oznacza to, że jeśli Twój starszy pies boi się podczas Sylwestra- jest szansa, że młodszy psiak, też będzie odczuwał lęk.

Kolejnym i według mnie najczęstszym powodem jest uwrażliwienie się psa na dźwięki- przez przewlekły stres pies nie jest w stanie przyzwyczaić się i dochodzi do zniesienia habituacji (dyshabituacją). Oznacza to powrót reakcji na bodziec bezwarunkowy. Bodziec bezwarunkowy to taki, którego organizm nie musi się uczyć a reakcje na niego są automatyczne u psów włączają się strategie przetrwania 5F.

Strategia przetrwania 5F

Strategia przetrwania 5F jest to pięć najczęściej prezentowanych przez psy zachowań podczas stresowych dla nich sytuacji. Nazwa wzięła się od angielskich odpowiedników tych słów:

1. Flight – Ucieczka

2. Fight – Atak

3. Freeze– Zamieranie w bezruchu

4. Flirt

5. Faint– Omdlenie ( u psów bardzo rzadko)

6. Badania wykazały, że na pojawienie się fobii dźwiękowych może mieć również podłoże genetyczne.

Jak pomóc psu, który boi się wystrzałów fajerwerków i petard ?

Najskuteczniejszą metodą jest praca przez odwrażliwianie z przeciwwarunkowaniem. Bardzo ogólnie mówiąc: chcemy, żeby dźwięk wystrzału nie wywoływały lęku u naszego psa- mają być neutralne, a nawet – kojarzyć się z czymś przyjemnym.

Super sprawa! Trening idealny, ale żeby był skuteczny musi być przeprowadzony małymi kroczkami, delikatnie, spokojnie i bez pośpiechu i bez nagłych wystrzałów w trakcie- teraz nie jest możliwy. Mamy za mało czasu i w większości miast już zaczynają się wystrzały.

Teraz możemy pomóc psu doraźnie:

• zamknąć i zasłonić wszystkie okna,
• dodatkowo wygłuszyć pomieszczenie np. zakładając poszewki od kołdry/ koce na okna,
• włączyć głośno radio lub telewizor,
• dodatkowo puścić w tle biały szum np. odgłosy wiatraka, suszarki.

I pamiętajmy o najważniejszym, jeśli Twój pies panikuje – daj mu wsparcie! Strachu nie można nagrodzić- jeśli psa uspokaja Twój głos lub dotyk, pomóż mu.

Pamiętaj psy bardzo dobrze czytają nasze emocje – postaraj się być spokojny i zrelaksowany. W momencie, kiedy te metody nie pomagają udaj się do lekarza weterynarii, który pomoże Ci w dobraniu odpowiednich suplementów diety lub leków.

Tekst lek. wet. Karolina Gucwa

Bibliografia:
Medycyna behawioralna psów Debra F. Horwitz Daniel S. Milis
Psychofarmakologia zwierząt towarzyszących Bogdan Feliks Kania